Geschiedenis

In de waterrijke gebieden van Nederland wordt al zeker duizend jaar de polsstok gebruikt om sloten over te steken. Zoals met elk transportmiddel werd ook de polsstok snel ingezet voor competities. Wie was in staat over de breedste kanalen te springen? Ook als het polsstokverspringen als sport wordt beoefend, wordt er over water gesprongen, soms met een nat pak als gevolg. Op 24 augustus 1767 werd de eerst bekende officiële wedstrijd gehouden in Baard in Friesland 

De schrijver van het bekende boek ‘Toen en Nu’ verhaalt de geschiedenis van Willem van der Meij: de man die met een boodschap, verborgen in een holte van zijn polsstok, in 1575 tussen de Spaanse linies voor Alkmaar doorglipte. De polsstok was toen een bekend gebruiksvoorwerp voor mensen die de velden in trokken, onmisbaar in het waterrijke landschap. De bakermat van het polsstokverspringen in wedstrijdverband is Friesland. Daar werden al in het begin van de jaren ’20 fierljepwedstrijden gehouden. Vanuit de Friese Vogelbeschemingswachten is besloten wedstrijden te gaan organiseren voor fierljeppen en zij hebben daarvoor in 1960 de Frysk Ljeppers Boun (FLB) opgericht. In 1960 is ook de Poslstok Bond Holland (PBH) opgericht.

In Friesland worden sinds 1956 in georganiseerd verband wedstrijden gehouden. Tot rond 1975 werd hierbij gesprongen met houten polsstokken (maximale lengte 10 meter). Deze werden vervangen door aluminium polsstokken (maximale lengte 12,50 meter incl. verlengstuk). In 2006, precies 50 jaar na de eerste in Friesland georganiseerde wedstrijd, is de overstap gemaakt naar polsstokken van carbon (maximale lengte 13,25 meter, inclusief top). Deze polsen zijn stugger dan die van aluminium, waardoor ze minder zwiepen. Ook zijn sommige carbonpolsen langer dan de oude aluminiumpolsen.

Wedstrijd in Winsum rond 1963, met houten polsstok

Al direct in 2006 sprongen vier springers verder dan het oude Nederlandse record van 19,40 meter, dat sinds 1991 op naam van Aart de With uit Benschop stond. Met het steeds langer worden van de polsen en de daaruit voortvloeiende grotere springafstanden, werd een goed aangepaste landingsplaats steeds noodzakelijker. Sprong men ooit op de oever, nu is dit een (steeds dikkere) laag zand. Het ljeppen gebeurde in het begin vanaf de oever over een sloot. Voor de wedstrijden werden steeds hogere en langere schansen gemaakt om te ljeppen. Het water werd verdiept om een val vanuit een hoger polsstok veilig op te kunnen vangen. Inmiddels zijn uit veiligheid normen vastgesteld waaraan schans en waterdiepte moet voldoen.

Het Nederlandse record is op dit moment 22,21 meter en is gesprongen door Jaco de Groot tijdens het Hollands Kampioenschap op 12 augustus 2017 in Zegveld.

Boeken met informatie over de geschiedenis van het fierljeppen
Fierljeppen: De spong naar de overkant door J. Keizer  1982
Vijftig jaar fierljeppen: De grote sprong door K. Jansma m.m.v. J. Roorda 2006

Boek over de techniek van het fierljeppen
Polsstokvérspringen oftewel: Fierljeppen door M. van Houten 2007

Kinderboek over het fierljeppen
Siem en Sanne sille fierljeppe door H Vis- de Ruiter & B Roorda
Sipke leert fierljeppen door Lida Dykstra